Home graphic novel Een kind van klei is taboedoorbrekend

Een kind van klei is taboedoorbrekend

Je bent al een aantal jaren samen en iedereen om je heen sticht een gezin. Het krijgen van een baby lijkt bij anderen geen enkele moeite te kosten. Dan zal het bij jou en je partner toch ook wel vanzelf gaan? Maar als die gedachte een illusie blijkt, wat dan?

Door: Bastiaan van Esch

In mijn eigen situatie kan ik van geluk spreken dat wij op de natuurlijke weg kinderen hebben gekregen. De stress die erbij komt kijken in het geval het niet zo makkelijk gaat is iets waar ik zelf geen directe ervaring mee heb. In mijn nabije omgeving is dit wel anders. En ik durf dan ook wel te zeggen dat dit proces voor deze echtparen intens verdrietig is. Als er wel mogelijkheden zijn om zwanger te raken, dan breekt er een onzekere periode aan die eindeloos kan duren. Hoe ver wil je gaan om je kinderwens in vervulling te laten gaan?

Wens
Benjamin en Mina zijn ook een jong stel dat al jaren samen is. Zij runt een soort Dille & Kamille en hij is illustrator. De geliefden hebben het goed samen. Als blijkt dat familie en vrienden allemaal gezinsuitbreiding krijgen, begint het bij Benjamin en Mina ook te kriebelen. Hoeveel kinderen willen zij eigenlijk? Drie? Vier? Maar na maanden proberen blijft de gewenste zwangerschap achterwege.

Slib
Als illustrator maakt Benjamin werk voor diverse tijdschriften en kranten. In zijn rijke fantasie tekent hij een wereld van klei waarin een echtpaar de liefde bedrijft en elke keer ontstaat er een klein bolletje klei waaruit een nieuwe kleibaby wordt gekneed. Maar het slib wil niet hechten aan de klei.

Hulp
De keuze om naar de fertiliteitskliniek te gaan is voor het stel snel gemaakt. Het hele arsenaal aan mogelijkheden wordt besproken met de gynaecoloog en Mina begint aan een ICSI-traject. Benjamin had gehoopt op een overactief spermaleger, maar de realiteit is weerbarstig: de kwaliteit is van een bedroevend niveau. Hormonen moeten hun werk gaan doen om uiteindelijk de goede zaadcellen bij de sterkste eitjes in te brengen. Maar de arts belt met teleurstellend nieuws.

Taboe
In het boek wordt uitgebreid stilgestaan bij het taboe dat aan ongewenste kinderloosheid lijkt te hangen. Bij familie en vrienden van Benjamin en Mina blijkt het ook niet allemaal vanzelf te gaan. De een heeft ivf-behandelingen gehad, bij de ander lukte het uiteindelijk via een andere weg.

Onbespreekbaar!?
Maar hoe is het in jouw eigen leven? Kan je erover praten? Open en eerlijk benoemen van wat er echt speelt? Er lijkt nog altijd een groot taboe op te liggen. Mannen voelen zich minder mannelijk en vrouwen voelen zich schuldig? Raar eigenlijk. In Een kind van klei is hier wel ruimte voor. Van stoere praat, naar echt naar elkaar luisteren en je kwetsbaar opstellen. Ook dat is vriendschap.

Amai!
Prik bij dit beeldverhaal wel door het vele Vlaamse taalgebruik heen. Het is volop aanwezig en kan storend werken, maar nogmaals: prik er doorheen. De kracht die in deze vertelling zichtbaar wordt, weegt zwaarder dan de nadruk te leggen op de uitbreiding van mijn Vlaamse woordenschat. Het verhaal lijkt autobiografisch, maar dat is niet helemaal waar. Het is een verzameling van eigen ervaringen en verhalen uit de omgeving van Benjamin Leroy zelf. Bovendien is het voorzien van een hoop fantasie.

Goede mix
Deze mix maakt dat het een beeldverhaal geworden is dat helpend kan zijn voor heel wat koppels die ook met dit thema te maken hebben. Ook als deze fase achter je ligt zou het zomaar eens heel waardevol kunnen zijn voor de verdere verwerking van zo’n ingrijpende periode. Alleen al door dit thema zo persoonlijk te maken en het door de ogen van een heel normaal stel te laten vertellen, maakt het een aanwinst.

Klei
Door klei te gebruiken als thema wordt het verhaal ook minder eenzijdig. De realiteit en de fantasie wisselen elkaar af: geelbruine tinten voor fantasie, blauw voor de dagelijkse werkelijkheid. En toch kunnen beide niet zonder elkaar. De klei die niet wil hechten met het slib, de processen die doorlopen moeten worden, de offers die worden gebracht. Kinderen maak je niet, die krijg je.

Tekenwerk
Het tekenwerk ziet er goed uit. In het begin moet je even wennen aan de stijl, vooral over de wereld van klei. De verhoudingen kloppen niet, het oogt wat kinderlijk, maar de waardering stijgt per gelezen pagina. Op de blauwgekleurde pagina’s valt het op dat het onderwerp steeds sterk op de voorgrond aanwezig is. Alles wat te maken heeft met wat zich op de achtergrond afspeelt is slechts vaag aanwezig. De aandacht voor het verhaal krijgt hiermee de juiste lading.

Benjamin Leroy
Illustrator Benjamin Leroy (1980) draait al even mee. Hij maakte in het verleden voornamelijk prentenboeken. Dit is zijn eerste graphic novel, maar een debuut is naar mijn mening een te groot woord. Op de website van Leroy is een uiterst boeiende tijdlijn te zien van de ontwikkeling van dit boek. Kijk vooral eens naar de ontwikkeling van de hoofdpersonen. De uiteindelijke versie is een stuk realistischer dan hoe het vooraf uitgewerkt was. Leroy geeft hiermee een inkijkje hoe lang een project duurt voordat het geboren wordt en uiteindelijk in de winkel ligt. Een mooie metafoor voor het thema van het boek.

Een kind van klei
Scenario en tekeningen: Benjamin Leroy
Uitgeverij: Standaard Uitgeverij
280 pagina’s / hardcover / € 34,99