In een verzorgingshuis leert vrijwilliger Samir schaken van de eigenwijze bejaarde mevrouw Dubois. De eigenschappen van de schaakstukken blijken raakvlakken te hebben met het leven, met de personages die voorbij komen. Die mevrouw Dubois toch!
Door Martijn Douma
Samir heeft het in eerste instantie lastig met mevrouw Dubois. Ze brengt haar dagen alleen door in haar kamer in het verzorgingshuis, en behoefte aan contact met de andere bewoners heeft ze niet. Dwars als ze is, wil ze uiteraard ook niks met de jongeman te maken hebben. Maar wanneer hij haar schaakbord ziet staan en aangeeft te willen leren schaken, ontstaat een boeiend contact. Samir weet haar, met vallen en opstaan, stukje bij beetje uit de tent te lokken. Dat dan weer wel.
Rose
We maken ook kennis met een heel stel andere personen. Zoals Rose, een straatartiest die erop los fladdert. Van de ene naar de andere straathoek, maar ook van de ene naar de andere onenightstand. Wat voor man zoekt ze nu eigenlijk? Ze struikelt door het leven.
Renaud
Renauds man Daniel bevindt zich voor zijn werk al een tijdje in Costa Rica, waardoor ze hun huwelijk op afstand levend moeten zien te houden. Renaud mist hem verschrikkelijk en heeft het erg moeilijk met de situatie, maar wat kan hij doen?
Vincent
Vincent is de populairste jongen op de middelbare school: hij is welkom op elk feestje en kan elk meisje krijgen – maar hoe gelukkig wordt hij daar nu eigenlijk van? En wat wil zijn nieuwe, irritante, schoolgenootje van hem?
Bejaard echtpaar
Benoît en zijn vrouw hebben al een heel leven achter zich. Kinderen, kleinkinderen, alles. Ze zijn na al die jaren nog steeds gelukkig met elkaar. En toch kriebelt het bij ze: is er ruimte iets nieuws, voor andere interesses?
Meer karakters
En zo zijn er nog meer karakters, in totaal een stuk of tien. Net zoveel als er schaakstukken zijn. Dus ook nog, onder anderen, de directrice van het verzorgingshuis, die veel te hard werkt, Rose’ beste vriendin die op het punt staat te gaan trouwen en een man die juist opleeft na zijn scheiding.
Schaakstukken
De eigenschappen van de verschillende schaakstukken blijken overeen te komen met karakters die in dit verhaal de revue passeren. Zo legt mevrouw Dubois over de koning het volgende uit: “De partij heeft geen zin zonder koningen. Hun bewegingsvrijheid is beperkt: ze verplaatsen zich in alle richtingen, maar slechts één vak per keer. Hoewel het het belangrijkste stuk is, is het het best bewaakte stuk dat de minste vrijheid heeft. Iedereen wil de koning…“
King Mathieu
Ziedaar: Mathieu, een beroemd acteur die Professor Leroy speelt in de bekende serie King. Vrouwen vallen in katzwijm wanneer ze hem zien, mannen bewonderen hem. Paparazzi verdringen zich om hem op de gevoelige plaat vast te kunnen leggen. Hij is onwijs populair, rijk en onaantastbaar, hij ís King. Maar niemand kent Mathieu, iedereen kent de persoon die hij in de serie speelt. En iedereen om hem heen lijkt dat zo te willen houden.
Verbonden
De personen die in deze graphic novel voorbij komen zijn allemaal op een of andere manier met elkaar verbonden. Je krijgt een inkijkje in hun levens: in mooie dingen en in dingen waarmee ze worstelen. En in hun sterke en zwakke punten – daar is de link met de schaakstukken weer!
Rode draad
De rode draad in dit verhaal is de liefde: het verlangen ernaar, de zoektocht, het rouwen om het verlies ervan, liefde op afstand, platonische liefde. Het doet me sterk denken aan ‘Love Actually’, de romcom die tevens ensemblefilm is. Die is natuurlijk niet, zoals dit stripboek, opgehangen aan het schaakspel, maar kent ook veel personages en toont de liefde in alle soorten en maten.
Uitleg
In het laatste hoofdstuk wordt uitgelegd hoe alle personages met elkaar verbonden zijn. Gezien de hoeveelheid verhaallijnen en karakters is het goed voor te stellen dat je deze verheldering wel kunt gebruiken. Zo niet, dan is het een beetje te veel van het goede, en dat was bij mij het geval.
Fris
Tekenaar Víctor Pinel (Madrid, 1988) heeft een frisse, heldere manier van tekenen én inkleuren. Dat maakt het een visueel toegankelijk boek. Hij besteedt veel aandacht aan gezichtsuitdrukkingen en weet daarmee emotie goed over te brengen. Het is allemaal net een stukje beter en strakker gedaan dan in zijn eerste in het Nederlands vertaalde album ‘Kopje onder‘.
Eerste scenario
‘Schaak’ is het eerste scenario dat tekenaar Pinel zelf heeft geschreven. En dat heeft hij prima gedaan. Het koppelen van schaakstukken aan de karakters van de personages is een originele vondst. Wat hem niet gelukt is, bij mij althans niet, is de indruk wegnemen dat het verhaal op een slimme manier in elkaar gezet is, dat het een constructie is. En de verhaallijnen zijn nog wel eens voorspelbaar. Maar dat mag de pret niet drukken, want ‘Schaak’ is grappig, ontroerend en aandoenlijk, met een variatie aan interessante personages.
Schaak
Scenario, tekeningen en inkleuring: Víctor L. Pinel
Uitgeverij: Silvester Strips
176 pagina’s / hardcover met stofomslag / € 39,95
