Het is de lente van 1945. We ontmoeten twee vrouwen, in de puinhopen van een verwoest Berlijn. Ingrid is een Duitse die probeert te overleven tussen het kapotgeschoten beton. Evgeniya is in dienst van de NKVD, de gevreesde voorganger van de KGB. Ze trekt met de Russen de stad in.
Door Jeroen van Esch
In de Duitse hoofdstad wachten de uitgehongerde inwoners met angst en beven op de Russen. En niet zonder reden. De nazi’s hadden afschuwelijk huisgehouden in Rusland. Niet dat de Russen zelf lieverdjes waren – ook zij konden beestachtig tekeer gaan. Desnoods tegen hun eigen soldaten. Maar ze hadden in hun ogen een flinke appel te schillen met hun ultieme tegenstander, het Duitse volk.
Slachting
Alleen in Berlijn, niet te verwarren met de roman van Hans Fallada, begint middenin de Slag om Berlijn – met de laatste bombardementen en de bloederige inname van de Reichstag – de symbolische overwinning van het Rode Leger op Nazi-Duitsland. Bizar feit: van de 2000 vrijwillige buitenlandse SS’ers die de Rijksdag verdedigden, viel er niet één levend in handen van de Sovjets. Aan Russische zijde vielen bijna 2200 slachtoffers.
Ongelijkheid
Het is in deze chaos dat onze hoofdrolspelers elkaar ontmoeten. Ze worden door stom toeval huisgenoten. Waar Ingrid werkt voor het rode kruis, moet Evgeniya de overblijfselen van Hitler zoeken en veiligstellen. Er ontwikkelt zich een bijzonder verhaal. Twee vrouwen die ogenschijnlijk tegengesteld zijn, komen toch dichter bij elkaar. Ondanks alle ongelijkheid (Ingrid wordt bijna dagelijks verkracht door Stalins soldaten), terwijl Evgeniya dankzij haar positie onaantastbaar is.
Angst
Nicolas Juncker tekent vrijwel alles in zwart wit. Soms staat hij zichzelf toe om bloedrood te gebruiken waar nodig, of zomaar een full color plaat die – dramatisch gezien – fantastisch werkt. Je proeft de angst van de Berlijnse bevolking, de Russische haat, het zinloze bloedvergieten, de oneindige pijn van oorlog.
De karakteristieke stijl, gezichten vaak zonder mond, zwarte ogen, haast cartoonesk soms, grijpt zich aan je vast. Het vraagt om een herlezing, ook al wil je dat liever niet. Niet meteen, maar het moet. Simpelweg, opdat we nooit onze ogen zullen sluiten.
Opdat we nooit vergeten.
Alleen in Berlijn
Tekeningen en scenario: Nicolas Juncker
Uitgever: Scratch
200 pagina’s / €29,90 / hardcover
Haal dit boek bij je boekwinkel of bestel direct online:
