Home graphic novel Gender Queer: een autobiografie opent gesloten deuren

Gender Queer: een autobiografie opent gesloten deuren

Welkom in het verhaal van Maia. Een beschrijving over de zoektocht naar je identiteit, verliefd worden, buiten de boot vallen, puberale verwarringen en ga zo maar door. Maia heeft het allemaal meegemaakt en neemt je in deze autobiografie graag mee in eir zoektocht naar zichzelf.

Door Jolijn Hooiveld

E/em/eir
In deze recensie maak ik gebruik van e/em/eir voornaamwoorden. Dat zal voor de gemiddelde lezer misschien nieuw zijn, voor mij als schrijver ook. Wel is het een boeiend inkijkje in hoe non-binaire personen zichzelf positioneren in de samenleving. En laat dat nou net het onderwerp zijn van deze biografie.

Lak aan gendernormen
Maia groeit op in Noord-Californië. E heeft een zusje en ze worden opgevoed door lieve en wat vrije ouders. Het kind trekt zich al van jongs af aan weinig aan van gendernormen. E zwemt graag zonder bikinitopje, scheert eir benen niet en is niet op de hoogte van alle meidenroddels. Maar dit gaat naarmate de tijd verstrijkt voor problemen zorgen. Al snel krijgt Maia het gevoel dat er iets mis met eir is. Maar wat dat dan is, kan e niet ontdekken. Soms is Maia verliefd op een jongen, soms op een meisje, soms wil e eir haar afknippen, soms wilt e liever een jongen zijn. Genoeg dingen om je zorgen over te maken.

Non-binair
Na heel wat verwarring besluit Maia zich te identificeren als non-binair. Dit voelt voor eir als een opluchting en het past beter. Maar Maia is nog zeker niet van het gedoe af. Want welke voornaamwoorden gebruik je als je non-binair bent? Wat is nou mijn seksualiteit? Hoe reageren mensen in mijn omgeving? Er komen genoeg zoektochten voorbij in dit boek.

Maia Kobabe
De schrijver is Maia Kobabe en maakt gebruik van e/em/eir pronouns. De biograaf legt in eir biografie met alle liefde uit waarom e voor deze voornaamwoorden kiest. Dat doet e duidelijk genoeg zodat ook de mensen die nog flink moeten wennen aan het ‘nieuwe’ kunnen begrijpen waarom.

Metaforen
Het fijne aan dit boek is dat de dingen duidelijk uitgelegd worden. En dat zonder oordeel over mensen die het niet begrijpen. Kobabe gebruikt veel metaforen zodat eir complexe gedachtengangen begrijpelijker worden. Zo gebruikt e een metafoor over geboren worden met twee halve zielen. Een vrouwelijke en een mannelijke, die de verwarde tiener in balans probeert te houden.

Bron: Los Angeles Times

Educatief doel
De tekeningen zijn een mooie toevoeging aan dit educatieve boek. Genderqueer is vooral onderwijzend bedoeld en dat doet de auteur dan ook graag op een beeldende wijze. De afbeeldingen zijn redelijk simpel, maar dat doet niks af aan de ijzersterke voorbeelden en de gedegen uitleg die Kobabe geeft.

Meest verworpen boek in de VS
Dat Kobabe eir complexe gedachtengang graag grafisch uitbeeldt en uitlegt, schiet bij sommigen in het verkeerde keelgat. Zo is het boek inmiddels het meest uitgesloten boek van Amerika. Ik kan me zeker voorstellen dat je de seksscènes niet op de kinderafdeling van de plaatselijke bibliotheek wilt hebben. Wel denk ik dat we er niet van hoeven te schrikken. Seksuele voorlichting is niks nieuws, genderdiversiteit wel. En dat is nou net waar het in dit boek over gaat.

Eindoordeel
Ik vind het mooi om te zien hoe kwetsbaar Maia durft te zijn in dit memoir. Het is tenslotte een biografie. E Is niet bang om ook de pijnlijke en misschien wel beschamende zaken te delen. De onzekere puber is bloedeerlijk en deelt ook best wat intieme zaken.

Voorbeeldfunctie
Voor sommigen is het misschien ’too much information’, maar ik denk dat het zeker veel dingen opheldert en taboes kan doorbreken. Ook is het voor sommige lezers misschien fijn als ze zich in deze situatie met de hoofdpersoon kunnen identificeren. De schrijver neemt daarin een belangrijke voorbeeldfunctie in. Ondanks het grote aanbod van gender gerelateerde verhalen is dit er eentje waarvan er nog niet veel van zijn en waarin Kobabe op een boeiende wijze het voortouw neemt.

Gender Queer: een memoir
Tekst & Illustraties: Maia Kobabe
Inkleuringen: Phoebe Kobabe
Vertaling: Lies Lavrijsen
Uitgeverij: Davidsfonds Infodok
240 pagina’s / softcover / €24,99