Madeleine Riffaud was tijdens de Tweede Wereldoorlog actief voor het Franse verzet. 50 jaar na de bevrijding vertelde ze voor het eerst haar verhaal over haar rol bij de Résistance. Haar ervaringen moeten ook nu nog de jongere generaties bereiken. Niet via een documentaire of film, maar via een strip. En hoe…
Door Bastiaan van Esch
In de vooroorlogse jaren groeit Madeleine Riffaud (1924) op in het dorpje Somme. Haar kleine wereld bestaat uit haar opa en beide ouders. Ze is de dochter van twee leerkrachten en lijkt een gelukkig leven te leiden.
Dan breekt de Tweede Wereldoorlog uit. Ze raakt besmet met tuberculose, net als vele anderen. Om rustig aan haar herstel te kunnen werken, vertrekt ze op dringend advies van haar ouders naar een sanatorium, hoog in de Alpen en ver weg van de vijand. Daar neemt ze het besluit om te gaan strijden tegen de bezetter.
Résistance
In het hersteloord leert ze Marcel kennen. Hij is lid van het Franse verzet. Net als Madeleine is ook hij geveld door tbc. In de vrije momenten leren ze elkaar beter kennen en hun liefde bloeit op. Haar verblijf in de bergen breekt ze af om samen met haar geliefde naar Parijs te vertrekken, ondanks het feit dat het stel nog niet voldoende hersteld is. Riffaud stelt zichzelf een helder doel: aansluiten bij de Résistance. Er is werk te doen.
Als adolescent bij het verzet
In de stad van de liefde brengt Marcel haar langzaam in contact met zijn kameraden binnen het verzet. Om haar de kans te geven zich te bewijzen, voert Madeleine kleine opdrachten uit. De moed van de jonge verzetsstrijdster druipt van de pagina’s af. De Française is bang, heeft te maken met vernederingen, maar geeft niet op. Als ze ook een grotere opdracht weet af te ronden, is het moment daar. Op haar 17e treedt de moedige Riffaud toe tot het Franse verzet, met alle gevolgen van dien.
Gelaagde opbouw, indrukwekkend tekenwerk
Het verhaal is uitgewerkt in meerdere hoofdstukken. Je merkt aan alles dat niets overhaast wordt. De auteurs brengen in alle rust in kaart hoe Madeleine zich in de Franse hoofdstad manifesteerde als verzetsstrijdster. Elk hoofdstuk wordt voorafgegaan door een treffend gedicht, geschreven door Madeleine. Dit is niet zonder reden. Haar schuilnaam ‘Rainer’ had een link met poëzie. Op deze manier bleef ze dichtbij zichzelf.
Blauw
Het is geenszins een naïef verhaal. Als het verhaal op een rustig tempo uitgesmeerd wordt in drie delen, bestaat de kans dat de vertelling te langdradig wordt. Maar toch gebeurt er genoeg om de boog gespannen te houden. Dit is ook te danken aan de indrukwekkende tekeningen van Bertail. Alle illustraties zijn uitgewerkt in blauwtinten. Nergens voelt het verhaal warm aan.
Koude rillingen
Bij meerdere tekeningen liepen bij tijden de rillingen over mijn rug. Van paginagrote prenten met veel details tot minimalistische illustraties, alles is perfect in evenwicht. Na het lezen ben je bovendien een hoop wijzer geworden en het verlangen naar het vervolg wordt volop aangewakkerd.
Vrije Vlucht-collectie
Het verhaal over het leven van Madeleine Riffaud is onderdeel van de Franse Vrije Vlucht Collectie van uitgeverij Dupuis. Deze collectie is opgezet om stripmakers en auteurs de kans te geven om buiten hun eigen reeksen literaire one-shots te mogen maken.
Scenarist Jean David Morvan kreeg de kans om samen met de inmiddels 98-jarige Riffaud een project aan te gaan om haar levensverhaal op te schrijven. In samenwerking met illustrator Dominique Bertail resulteert het in een stripverhaal over het leven van een van Frankrijks grootste verzetshelden.
Dat Dupuis er zelf geen brood in zag om het veelgeprezen drieluik te vertalen, gaf Uitgeverij Daedalus de mogelijkheid om deze trilogie alsnog uit te brengen in de Nederlandse vertaling. Gewaagd en grotendeels geslaagd. Het valt mij op dat de vertaling in meerdere gevallen met een Vlaamse slag uitgevoerd is. Dit is een (storend) detail en daar moet je even doorheen lezen. Het Vlaams doet echter weinig af aan de kracht van het scenario.
Madeleine, verzetsstrijdster 1. De vonkende roos
Scenario: Jean David Morvan & Madeleine Riffaud
Tekeningen: Dominique Bertail
Uitgeverij: Daedalus
128 pagina’s / €30,50 / hardcover
Haal dit boek bij je favoriete winkel of bestel direct online:
