Een warm nest met een liefdevolle vader en moeder ontbreekt voor Bettie, evenals de gezonde structuur die bij een gezin past. Voor Bettie is dit haar eigen normaal, al beseft ze heel goed dat er van alles niet klopt. Bij haar vader is het glas altijd halfleeg, hij komt niet uit zijn stoel, laat Bettie koken en haar broer doet alles wat God verboden heeft en dreigt het verkeerde pad op te gaan.
Door Bastiaan van Esch
In Zwanendrifters wordt kort uitgelegd wat zwanendrifters zijn: het wordt vrij snel duidelijk dat haar vader en broer de zwanendrifters zijn van Bettie. Het is een zwanenhoeder die een stuk van de vleugels afknipt zodat ze niet weg kunnen vliegen. Zo is het ook in het leven van Bettie. Haar vader en broer fungeren als haar zwanendrifter en zij proberen haar vleugellam te maken door niets te vertellen over het lot van haar moeder. Ze moet vooral geen domme vragen stellen, waardoor ze gevangen zit in het leven met haar vader en broer vol drank, geestelijke mishandeling en verwaarlozing. Bettie is echter een zwaan die op zoek is naar haar identiteit en met een open blik de wereld bekijkt. Ze is nieuwsgierig, zoekende naar wie ze is, wil zijn en wil worden.
Ontsnappen
Bettie probeert aan haar lot te ontsnappen door zich af te vragen waarom haar moeder – die toevallig Zwaantje heet – ontbreekt in haar leven. Moeders afwezigheid is een puzzel die opgelost moet worden. In haar zoektocht komt ze mensen tegen die Zwaantje gekend hebben en haar meer kunnen vertellen over wie ze was. Bettie ziet dat het leven bij anderen veel rustiger en duidelijker verloopt dan bij haar thuis.
Als ze mee mag eten bij een gezin wordt aan tafel gebeden, en ze wordt uitgenodigd mee te gaan naar de kerk. Wanneer Bettie toestemming vraagt aan haar vader moet ze haar gang maar gaan. In alles wordt duidelijk dat niemand haar de aandacht geeft die ze echt nodig heeft. Uiteindelijk wordt duidelijk dat haar moeder met de noorderzon vertrokken is en haar geluk elders heeft gezocht. Bettie trekt haar conclusies en vervolgt haar weg.
Poëtische diepgang
Zwanendrifters neemt je in vogelvlucht mee door het jonge leven van Bettie. Ondanks het thema heeft het verhaal op het oog niet veel diepgang. Het kabbelt door, net zoals een jonge zwaan die door de sloten dwarrelt. Tegelijkertijd zit er in deze vergelijking een poëtische diepgang. Zwanendrifters is een verhaal dat even moet landen en je uitdaagt na te denken over onze eigen maatschappij. Hoeveel mensen hebben de pech dat hun wieg in een huis stond waarin de kansen vanaf het begin al niet groot waren vanwege alle problemen die er spelen vanwege teleurstelling, verdriet, verslaving en verwaarlozing? Is je lot bepaald of krijg je de kans om hieraan te ontsnappen?
Sferisch
Dido Drachman laat in dit boek zien dat je als lezer goed aanvoelt wat de sfeer in het verhaal is. Koel, dreigend, afstotend, warm bad.. Er zijn geen kaders gebruikt en er is gekozen om de illustraties niet in vaste vormen te gieten. Zodra Bettie zich in de omgeving van warme mensen bevindt zijn daar de kleuren ook naar. Er lijkt dan ook meer ruimte te zijn voor details. Als ze in en om haar huis is, zijn de illustraties donker en kil. Je voelt mee met haar eenzaamheid.
Het kinderlijke lettertype is niet heel prettig leesbaar, maar het is wel te duiden omdat het verhaal vanuit Bettie beschreven is. Hopelijk worden enkele slordige taalfouten in de tweede druk hersteld.
Scenario & tekeningen: Dido Drachman
Uitgever: Scratch
128 pagina’s / €24,90 / hardcover
Bestel bij je favoriete boekwinkel of online:
