Het schiereiland Bretagne staat in september 1937 volledig op z’n kop als in de militaire haven van Brest in troebel water een onderzeeër aan de oppervlakte verschijnt. Het blijkt te gaan om een exemplaar van de Spaanse vloot, de C-2. Generaal Franco heeft een jaar geleden een coup gepleegd en de macht naar zich toe getrokken. De Spaanse Burgeroorlog betrekt Frankrijk in een hoogoplopend binnenlands conflict. Vormen de donkere wolken boven Brest de beginselen van een stilte voor de storm?
Door: Bastiaan van Esch
X-10
Na een hoop gekraak en gepiep op de open wateren voor de haven van Brest maken we kennis met onze hoofdpersoon. Zijn naam is onbekend, zijn aanwezigheid evenmin. Maar hij is er en staat bekend onder de codenaam X-10. Stijlvol gekleed, met hoed en opgetrokken kraag geeft hij aan te floreren in het duister. Sterker nog: hij typeert zichzelf als de duisternis. Zonder hem zal de dag nooit aanbreken. De trein waarmee X-10 in Brest arriveert komt tot stilstand op een druk perron. X-10 maakt al wandelend aan de lezer duidelijk met welke ‘missie’ hij zijn werk gaat doen in de Franse havenstad.
C-2 als metafoor
De Franse autoriteiten hebben een probleem. De Franse regering is neutraal in de Spaanse Burgeroorlog en kiest daarom geen partij. In een uithoek van de haven ligt de Republikeinse C-2 onderzeeër voor anker. Het is van cruciaal belang dat het schip zo snel mogelijk de haven verlaat. De machines van de onderzeeër zijn echter grondig toe aan een aantal belangrijke reparaties. De autoriteiten geven geen toestemming om de reparaties uit te voeren en de kwestie raakt in een impasse. Als de bemanning asiel wordt verleend is dit een teken aan Franco dat de Fransen tegen hem zijn. Andersom is het onwenselijk dat Franco de onderzeeër in bezit krijgt. Een diplomatiek steekspel met spionage op enkel én dubbelniveau wordt ontvouwd.
De onderzeeër is de metafoor voor een groot deel van de verhaallijn. Zoals een onderzeeër het liefst opereert, zo vindt ook het gevecht onder de radar plaats. Inlichtingen van informanten, sabotage en onverwachte wendingen tillen de waarheid naar de oppervlakte.
Dossier geeft nodige duiding
De graphic novel wordt ondersteund door een uitgebreid dossier over de historische gebeurtenissen in het Bretonse Brest rond september 1937. Het dossier is voorzien van archiefmateriaal met foto’s en krantenberichten, als aanvulling op het zeer informatieve naslagwerk. Het vooraf doornemen van het uitgebreide dossier legt een stevig fundament om het verhaal goed te kunnen volgen. Het verhaal is namelijk vrij complex als je er voor het eerst kennis van neemt. Dat het dossier achterin het boek een plek gekregen heeft, is een noemenswaardig minpuntje.
Illustraties en teksten van hoog niveau
De tekeningen van Damien Cuvillier zijn ijzersterk. De illustrator trekt je met zijn tekenstijl in de sferen van de jaren ’30 van de vorige eeuw. De tekeningen zijn heerlijk soepel op het papier gezet en de inkleuring is schilderachtig mooi en zeer goed uitgevoerd. De illustraties zijn vanuit diverse perspectieven belicht. Dit gebeurt meerdere keren en het laat zien hoeveel aandacht er besteed is aan de details. De teksten zijn goed geschreven en dat komt voornamelijk door de goede vertaling. Het lezen van dit verhaal vormt een verrijking voor je woordenschat. Het scenario en de illustraties vullen elkaar hierin uitstekend aan en het resulteert in een puike graphic novel. Liefhebbers van dit genre krijgen een prachtig vormgegeven boek tot hun beschikking, want de kwaliteit spat er op meerdere vlakken van af.
Donkere wolken boven Brest
Scenario: Bertrand Galic & Kris
Tekeningen en inkleuring: Damien Cuvillier
Vertaling: Christophe Deconinck
Uitgeverij: Daedalus
80 pagina’s (inclusief dossier) / € 25,50 / hardcover / compleet verhaal
