De burgemeester van een Frans bergdorpje is overleden. Om een laatste zegen over hem te kunnen laten uitspreken door een pastoor, zal de kist tot halverwege de berg naar beneden gedragen moeten worden. Een ronduit gevaarlijke tocht! Bovendien krijgen de vier dragers het onderling met elkaar aan de stok…
Door Martijn Douma
Hij was geliefd bij iedereen, burgemeester Joseph. Altijd bereid de dorpsbewoners te helpen. Zijn positie had hij vooral te danken aan het feit dat hij als enige in het dorp geen analfabeet was. Tijdens de cholera-epidemie was hij als enige in staat de gezondheidsvoorschriften te lezen, waardoor veel doden werden voorkomen.
Ingestorte kerk
Het dorp is gelegen in het departement Aude, in de uitlopers van de Pyreneeën. Toch gaat het er niet voor de wind anno 1864: het dak van de kerk is ingestort. Zolang dat niet gerepareerd is, wil geen pastoor zich er vestigen. De dorpelingen sparen wat ze kunnen voor de herstelbetalingen en Joseph fungeert als bank. Voor het dopen van baby’s of het zegenen van overledenen zit er dus maar een ding op: vragen of de pastoor van het dorp aan de voet van de berg omhoog wil komen. Halverwege de berg is een plaats die de ‘Pause des morts’ wordt genoemd. Daar vindt het zegenen doorgaans plaats. De tocht ernaartoe is niet zonder gevaar, want de weersomstandigheden kunnen zeer heftig zijn op de berghelling.
Het paradijs
Er zit dus niets anders op, nu Joseph dood is. Het dorp gunt hem immers de toegang tot het paradijs, en daarvoor is de laatste zegen van wezenlijk belang. En zo gaan de gekozen dragers op een snikhete dag op pad. Jean, de zoon van de burgemeester, zal de berg afdalen om de pastoor op te halen. Hij is te jong om mee te kunnen dragen, en bovendien gewond aan zijn hand. Cesar en Pierre vertegenwoordigen elk hun beide families, die elkaars bloed overigens wel kunnen drinken. De cynische seizoensarbeider Jules wordt door Jean betaald voor deze klus. De pragmatische maar stomme Motus, die van jongs af aan onder de hoede van de burgemeester stond, completeert het kwartet dragers.
Spanningen
De mannen gaan nog vol goede moed op weg, met de zware kist op de schouders. Maar het is heet en er dreigt onweer. De stank die uit de kist komt wordt steeds overweldigender. De ene tegenslag volgt de andere op. Twee dragers raken gewond, het tillen van de kist gaat haast niet. Het dondert en het bliksemt en de regen slaat neer. De onderlinge spanningen bereiken een hoogtepunt. Hoe nu verder?
Parallelle spanning
Tjonge, wat weten de heren scenaristen de spanning die er ontstaat fraai in beeld te brengen. Doordat het viertal volledig op elkaar aangewezen is, ontstaan er gesprekken die voor iedereen nieuwe inzichten opleveren in het reilen en zeilen van het dorp en zijn bewoners. De lading wordt heel subtiel opgebouwd, door middel van de verschillende dialogen en ook door de dingen die juist niet worden uitgesproken. De parallel tussen de spanning die letterlijk in de lucht hangt en de figuurlijke spanning is een fraaie vondst. Het wervelt in elkaar over en zuigt je als lezer mee in het verhaal. Zodoende wil je weten hoe de huidige situatie ontstaan is en wat er volgt en blijf je lezen.
Sepia-achtig
Het dorp en plattelandsleven trekken zich in de tekeningen aan je ogen voorbij. Tekenaar Borris heeft een goed oog voor de poses van zijn personages: ze nemen een veelvoud aan houdingen aan. Ook de bergscènes zijn aansprekend. De tekeningen zijn op zich toegankelijk, maar door de sepia-achtige kleuren oogt het allemaal wat donker. Perfect ter ondersteuning van de sfeer! Al zal de onwetende liefhebber het vermoedelijk minder snel oppakken in de stripwinkel. Persoonlijk had ik dit album, een hardcover op klein formaat, graag in kleur willen zien. De Franse titel van dit boek is Charogne. Dat kan worden vertaald als ‘aas’, maar ook als ‘kreng’ en daarmee dekt de titel de lading. Maar dat doet ‘De dooie’ ook.
De dooie is een heerlijke donkere graphic novel, waarin de strijd tegen de elementen en de onderlinge kinnesinne van de dragers elkaar versterken. De kistdragers moeten door de hel gaan om te voorkomen dat hun geliefde burgemeester erin eindigt.
De auteurs van dit beeldverhaal, Borris en Benoit Vidal, zijn onbekende namen in het Nederlandstalige stripgebied. Tijd om daar verandering in te brengen.
Borris
Borris, echte naam Boris Joly-Erard, is op een steenworp afstand van Parijs geboren. In 2010 verscheen zijn niet-vertaalde debuut ‘Lutte majeure’ op scenario van Céka bij Casterman, een stripboek met dieren als hoofdpersonen. ‘De dooie’ volgde in 2018. De man heeft de smaak van het tekenen nu te pakken, zo lijkt het, want in 2020 leverde hij een van de 30 bijdragen aan het album ‘Polar – shots entre amis à Cognac’ en in 2022 verscheen zijn album ‘Albert Londres doit disparaître’.
Benoit Vidal
Co-scenarist Benoit Vidal (1968) komt ook uit de omgeving van Parijs. In 2015 werd ‘Pauline à Paris’ gepubliceerd, in 2022 gevolgd door ‘Gaston en Normandie’ – allebei fotostrips/-romans van zijn hand.
De dooie
Scenario: Benoit Vidal en Borris
Tekeningen: Borris
Uitgeverij: Lauwert
158 pagina’s / hardcover / € 32,95
Haal dit boek bij je favoriete winkel of bestel direct online:
