De Illias, Daedalus, Icarus, Jason en de Argonauten, de Minotaurus: wie heeft er niet van gehoord? Deze verhalen en andere Griekse mythes komen in veel varianten voor, in (strip)boeken en films, en worden vaak op school ook besproken. Uitgeverij Daedalus trapt met deze vier verhalen de vertaling van de nieuwe collectie De wijsheid van mythes af. Ik werd aangenaam verrast!
Door Martijn Douma
De Griekse mythologie moet in een ver verleden ongetwijfeld op mijn middelbare school behandeld zijn. Ik kan me er niet veel van herinneren, waarschijnlijk omdat er niet al te veel aandacht aan werd besteed – ik had immers geen Grieks in mijn vakkenpakket. Maar een vage notie van sommige verhalen had ik nog wel. Zo af en toe komen er ook nog wel eens stripboeken voorbij met een nieuwe bewerking van een van de verhalen. Maar die wisten geen van allen te beklijven.
Zeer fraaie cover
Ik was dan ook sceptisch toen ik deze vier albums begon te lezen: gezien mijn eerdere ervaringen verwachtte ik er niet al te veel van. Toch was het de cover van het album Daedalus en Icarus die mijn aandacht sterk trok: wát een fraaie plaat! Dus zette ik me over mijn vooroordelen heen en begon te lezen.
De initiator: Luc Ferry
Deze collectie, De wijsheid van mythes, is ontstaan op initiatief van Luc Ferry, een Franse filosoof en voormalig minister van onderwijs. Hij heeft de verhalen herschreven en is daarbij trouw gebleven aan de originele teksten van onder anderen Homeros, Plutarchus en Apollodoros.
Enig speurwerk op het internet leert dat hij geraakt was door de vele fouten die te vinden zijn in nagenoeg alle werken gewijd aan de Griekse mythologie. Dus ook de werken die op dit moment onderdeel zijn geworden van de schoolprogramma’s. Dat kan beter!
Mythologie begrijpen
Ferry’s doel hiermee is lezers van alle generaties deze geschiedenis te laten begrijpen. De strip leent zich daar volgens hem goed voor, omdat het een aansprekend en toegankelijk medium is. Naar mijn mening is dat goed gelukt: lees deze albums en je raakt vertrouwd met de Griekse mythologie! Niet dat het voor iedereen weggelegd zal zijn; het is maar de vraag of de die hard mythologiekenner of de gemiddelde basisschoolleerling hier voldoening uit haalt. Maar iemand die geïnteresseerd is: vast!
1 scenariste, 4 tekenaars
De verhalen van Ferry werden door debutante Clotilde Bruneau bewerkt tot scenario’s. Meerdere tekenaars werden vervolgens aan het werk gezet om het in beelden uit te gaan drukken. Alle delen zijn getekend in een realistische stijl en ingekleurd met een kleurenschema dat bedoeld is om associaties met het oude Griekenland op te roepen.
Covertekenaar
De covers van de vier albums die ik hieronder bespreek zijn overigens van de hand van Fred Vignaux, de tekenaar van Thorgal deel 37 en van 2 delen in de Thorgal-spinoff Kriss van Valnor. Dit zal ongetwijfeld gedaan zijn om echte blikvangers te hebben en wellicht ook om enige consistentie te krijgen in hoe de kaften eruit zien. Des te beter opletten dus: “don’t judge a book by its cover”! De tekeningen in het album zelf zijn immers door een andere tekenaar gemaakt en dus in een andere tekenstijl.
Dossiers
Elk album wordt afgesloten met een door Ferry geschreven dossier van 8 pagina’s. Hierin verwijst hij naar de bronnen van het verhaal en geeft hij wat context. Ook legt de filosoof de – je verwacht het niet – filosofische betekenis van de mythe uit.
De dossiers geven meer inhoud en diepte aan het verhaal. Bovendien zijn ze geïllustreerd met afbeeldingen van beelden en schilderijen van karakters uit het betreffende verhaal. Doeken van onder anderen Pieter Paul Rubens, Gustave Doré en Paul Cézanne komen voorbij. Zeer lezenswaardig allemaal, al moet je er wel rekening mee houden dat het verhaal zoals je zojuist gelezen hebt nog een keer herhaald wordt.
Conclusie: veelbelovend!
De Griekse mythologie is een wereld op zich, met behalve mensen ook (grillige) goden, monsters en andere wezens. Moed, daadkracht, trouw en liefde, maar ook list en bedrog, ontrouw en haat komen aan bod. Op basis van de eerste vier albums trek ik de conclusie dat deze collectie zowel goed leesbaar, interessant, als informatief (de dossiers) is. De verhalen vervelen geen moment en worden vrij soepel uitgerold.
De tekeningen zijn ook van goed niveau: de tekenaars ontlopen elkaar weinig in kwaliteit, al hadden die van Pierre Taranzano (De Ilias 1) bij mij een streepje voor. Al is de strakke lijnvoering van Giulia Pellegrini (Daedalus en Icarus) ook niet mis.
Deze collectie is een aanrader voor wie geïnteresseerd is in de Griekse mythologie. Als je de verhalen nog niet kent gaat er een hele wereld voor je open. Als je ze al kent ontdek je vast iets nieuws in elk album. Wij gaan deze collectie nauwlettend volgen!
De inhoud van de vier albums:
Deel 1: Daedalus en Icarus
Dat uitgeverij Daedalus deze collectie met Daedalus en Icarus begint is uiteraard geen toeval (in het Frans is dit overigens het dertiende album).
De geniale uitvinder Daedalus wordt door Minos, de koning van Kreta, gevraagd een gevangenis te bouwen voor de Minotauros, een monster dat half mens, half stier is. Daarop ontwerpt Daedalus een labyrint waaruit geen ontsnapping mogelijk is – zelfs voor hemzelf niet!
Hij begaat echter de fout Minos’ dochter Ariadne te helpen. Zij wil niet dat Theseus, afkomstig uit het vijandige Athene, in het labyrint door de Minotauros wordt verslonden. Nadat Minos achter dit verraad is gekomen, laat hij Daedalus en zijn zoon Icarus opsluiten in het labyrint.
We raden overigens aan om eerst deel 4, Theseus en de Minotauros, te lezen en daarna pas dit album. Dat geeft een beter beeld van het verhaal!
Deel 2: De Ilias 1: De twistappel
De Grieken zijn al tien jaar in oorlog met de onneembare stad Troje. De Trojaanse prins Paris heeft de beeldschone Helena ontvoerd. Haar man Menelaos, koning van Sparta, laat dat natuurlijk niet op zich zitten. Zijn broer Agamemnon staat hem bij, hij wil Troje graag aan zijn rijk toevoegen.
Intussen wil de heldhaftige krijger Achilleus niets liever dan een legende worden. De goden kijken verveeld toe, totdat enkelen van hen besluiten zich er tegenaan te bemoeien. Laat de spelen beginnen!
Deel 3: Iason en het Gulden Vlies 1: Eerste wapenfeiten
Iason groeit op bij de centauren en wordt opgevoed door Cheiron, de beste pedagoog van Griekenland. Muziek, krijgskunst en geneeskunde zijn dagelijkse kost voor hem. Wanneer hij volwassen is krijgt hij te horen dat hij de rechtmatige troonopvolger is van Iolkos. Zijn oom Pelias heeft namelijk zijn ouders en de rest van de familie laten vermoorden. Dus gaat Iason op pad om zijn troon op te eisen.
Maar zijn listige oom zorgt ervoor dat hij eerst een onmogelijke, levensgevaarlijke opdracht moet uitvoeren: het zien te bemachtigen van het legendarische Gulden Vlies, dat van onschatbare waarde is. En op een onbereikbare plek…
Deel 4: Theseus en de Minotauros
Elke negen jaar eist Minos, de koning van Kreta, een offer van Aigeus, koning van Athene. Dit om de woede van Zeus af te wenden. Het offer bestaat uit zeven jonge mannen en zeven jonge vrouwen, die als voedsel voor de Minotauros in zijn labyrint gegooid zullen worden.
Theseus, de zoon van Aigeus, komt erachter dat hij ook de zoon is van de god Poseidon. Hij meldt zich vrijwillig aan voor het offer, om het op te kunnen nemen tegen het beruchte monster.
Info over de vier verschenen albums:
Deel 1: Daedalus en Icarus
Tekst: Luc Ferry
Scenario: Clotilde Bruneau
Storyboard en tekeningen: Giulia Pellegrini
Artistieke leiding: Didier Poli
Inkleuring: Chiara Zeppegno, Arancia Studio
Vertaling: Dieter Van Tilburgh
Uitgeverij: Daedalus
Softcover: 56 pagina’s / € 10,25 / ISBN 9789463940948
Hardcover: 56 pagina’s / € 20,50 / ISBN 9789463940931
Deel 2: De Illias 1: De twistappel
Tekst: Luc Ferry
Scenario: Clotilde Bruneau
Tekeningen: Pierre Taranzano
Artistieke leiding en storyboard: Didier Poli
Inkleuring: Stambecco
Vertaling: Dieter Van Tilburgh
Uitgeverij: Daedalus
Softcover: 56 pagina’s / € 10,25 / ISBN 9789463940962
Hardcover: 56 pagina’s / € 20,50 / ISBN 9789463940955
Deel 3: Iason en het Gulden Vlies 1: Eerste wapenfeiten
Tekst: Luc Ferry
Scenario: Clotilde Bruneau
Tekeningen: Alexandre Jubran
Artistieke leiding en storyboard: Didier Poli
Inkleuring: Scarlett Smulkowski
Vertaling: Dieter Van Tilburgh
Uitgeverij: Daedalus
Softcover: 56 pagina’s / € 10,25 / ISBN 9789463940986
Hardcover: 56 pagina’s / € 20,50 / ISBN 9789463940979
Deel 4: Theseus en de Minotauros
Tekst: Luc Ferry
Scenario: Clotilde Bruneau
Tekeningen: Mauro de Luca
Artistieke leiding en storyboard: Didier Poli
Inkleuring: Elvire De Cock
Vertaling: Dieter Van Tilburgh
Uitgeverij: Daedalus
Softcover: 56 pagina’s / € 10,25 / ISBN 9789463941006
Hardcover: 56 pagina’s / € 20,50 / ISBN 9789463940993
