Wie ben ik? Waarom ben ik hier? Wat is ons doel in het leven? Vragen stellen is dé functie van filosofie. De jonge Sofie Amudsen maakt in ‘De Wereld van Sofie’ een reis door de tijd en raakt in gesprek met Socrates, Plato en vele anderen om antwoord te vinden op al haar vragen.
Door Bastiaan van Esch
Op een dag ontvangt Sofie een brief met de vraag: wie ben jij? Kort daarop ontvangt ze nog een brief en vele zullen volgen. De filosoof in de dop ontdekt dat iemand haar in de gaten houdt en het meisje besluit dat ze het naadje van de kous wil weten. Nieuwsgierig als Sofie is, wordt ze in een groot avontuur gestort van 264 pagina’s.
Vader
Sofie woont samen met haar moeder in een rustige omgeving. Al vrij snel wordt duidelijk dat haar vader overleden is. Het denkertje worstelt met het feit dat ze hem mist, zelf ouder wordt en zijn gezicht niet meer kan herinneren. Hoe hiermee om te gaan is wederom een vraag waar zij nog geen antwoord op heeft.
Lego
‘Waarom is Lego het briljantste speelgoed op aarde?’ Deze vraag staat op een brief die ze ’s avonds uit de brievenbus plukt en meeneemt naar binnen. In Legovorm staat Democritus in haar slaapkamer. Hij vertelt over zijn atoomtheorie. Hij leert haar dat alles in de natuur is opgebouwd uit minuscule bouwsteentjes die onafhankelijk beschouwd eeuwig zijn, want zegt deze filosoof: ‘Niets komt uit het niets’.
Augustinus
Een groot deel van het avontuur speelt zich af in het oude Griekenland, daar waar de filosofie uitgevonden is. Een heel ander stuk is de overgang naar de Middeleeuwen. Augustinus komt het verhaal in wandelen en is duidelijk geïnspireerd door Socrates en anderen. Hij was opgeleid in de Romeinse cultuur en hing erg aan het gegeven van goed en kwaad. Uiteindelijk heeft de kerkvader zich tot het christendom bekeerd omdat hij door het neoplatonisme getroffen werd met de leer dat van nature alles goddelijk is.
Het belang van elk individu
In de periode van de Renaissance en de Reformatie vinden grote ontwikkelingen plaats. In de Renaissance zal de kunst en cultuur herboren worden en de wetenschap neemt een vlucht in de kijk op bijvoorbeeld onze plek in het universum. Maar ook uitvindingen als de boekdrukkunst en het buskruit hebben grote gevolgen.
De rol van de kerk staat op instorten als hoeder van alle kennis. Bijbels verschijnen in de eigen taal en mensen leren zich te ontwikkelen als individu. Om de macht vast te houden was de reactie van de kerk een zwarte bladzijde in de geschiedenis, met haar jacht op ketters met vele brandstapels tot gevolg.
Krachtige en respectvolle verstripping
Op respectvolle wijze wordt gesproken over de verhouding tussen religie en wetenschap. Er is geen goed of fout. Beide waarheden gaan gelijk op. En dit gegeven staat symbool voor het hele boek. De wijze waarop mensen vroeger redeneerden en hoe die ontwikkeling heeft plaatsgevonden door de tijd heen is op uitmuntende wijze in beeld gebracht.
Nicoby en Zabus
Er wordt subtiel gespeeld met het beeldverhaal als kunstvorm. Om filosofie als thema behapbaar en vooral concreet en contextrijk te maken, is de inzet van de tekeningen van grote waarde gebleken. Nicoby en Vincent Zabus hebben een waanzinnige adaptatie gemaakt van het oorspronkelijke werk van Jostein Gaarder.
Tekeningen
De tekeningen zijn naar mijn idee niet van een bijzonder niveau, maar de wijze waarop het origineel is aangepast naar een stripversie, verdient enkel en alleen lof. Om een zo groot mogelijk publiek te bereiken, zijn de makers ver gegaan. De creatieve toevoegingen en gekozen vorm om ‘De wereld van Sofie’ in beeld te brengen, zetten de deur wagenwijd open voor iedereen die ook maar enigszins geïnteresseerd is in filosofie en wetenschap. Dus als je op school niet goed hebt opgelet tijdens de geschiedenis- en filosofielessen kan je met dit boek je kennis op een ontspannen en amuserende wijze flink bijspijkeren.
Deel 2 in oktober 2023
Deel 1 wordt bovendien op een originele wijze afgerond en laat zien tot welke ontdekking Sofie komt. Hierin pakt ze vervolgens de regie voor het tweede en afsluitende deel over onder andere Spinoza en Descartes dat verschijnt in oktober 2023.
De Wereld van Sofie
Scenario: Vincent Zabus (naar het werk van Jostein Gaarder)
Tekeningen: Nicoby
Uitgeverij: Scratch
264 pagina’s / € 24,95 / hardcover
Haal dit boek bij je favoriete winkel, of bestel direct online:
