Home Nieuws Opgetekend – een boeiende avond over strips en graphic novels!

Opgetekend – een boeiende avond over strips en graphic novels!

“Opgetekend – Een avond over graphic novels, beeldverhalen en strips” zo luidde de aankondiging. Dat is verrassend: zulk soort evenementen zie je niet vaak in de regio! Nieuwsgierig als we zijn waren we wel gedwongen om een kijkje te gaan nemen…

Door Martijn Douma

Plaats van akte: Rozet, het fraaie pand in het centrum van Arnhem waarin de bibliotheek gevestigd is.
Datum: 2 oktober 2019

Op het programma: 6 lezingen door 7 sprekers, over diverse facetten van de graphic novel, onder de vlag van de Volksuniversiteit Arnhem.
Opkomst: hoog, naar verluidt waren alle beschikbare kaarten verkocht.
Initiatiefnemers: Sigge Stegeman (Soul Food Comics) en  Ivo van de Grift (Studio Hoekhuis).
Presentatie: Tim Lenders.

Opening met de Stripmaker des Vaderlands Margreet de Heer  en docent Nederlands Willard Mans
De eer viel aan ons aller Stripmaker des Vaderlands ten beurt om de avond te openen, in het bomvolle auditorium van Rozet. Margreet de Heer, want daar hebben we het natuurlijk over, werd bijgestaan door docent Nederlands Willard Mans, een fervent voorstander van het gebruiken van graphic novels in de Nederlandse les. Vandaar ook dat hij, naast De Heer, deel uitmaakte van het trio dat de toegankelijke canon ‘Graphic novels voor de leeslijst‘ samenstelde. Margreet en Willard gaven uitleg over hoe deze leeslijst in lessen gebruikt kan worden.

Stripmaker Abe Borst ‘Beeld dyslexie’
Abe Borst, stripmaker uit Arnhem, hield in de ruimte ‘To Art’ (de kunstuitleen die in het pand gevestigd is) een lezing over beelddyslexie. Hierin vertelde hij over zijn eigen ervaringen en hield hij een vurig pleidooi over waarom de maatschappij meer aandacht aan beeldtaal moeten geven. Abe kun je overigens kennen van het stripboek Smikkelen en smullen (Uitgeverij Syndikaat), dat hij samen met Esther van de Bund heeft gemaakt. Een smakelijk kook- en receptenstrip, waarin beide auteurs hun passie voor strips en koken hebben gecombineerd.


Stripmaker Aimée de Jongh ‘The making of Taxi!’

Aimée de Jongh wist een vol auditorium te trekken met een lezing over de totstandkoming van haar nieuwste graphic novel Taxi!. Wanneer u Striptip! een beetje volgt, weet u dat wij groot fan zijn van dit boek, zie ook hier. Aimée is inmiddels volleerd spreker, ze wist de zaal te boeien met beelden en anekdotes. Zo kwam de toehoorder te weten dat het allemaal is begonnen met het terugbladeren in de boekjes waarin ze interessante gesprekken die ze heeft meegemaakt tekent. Dat het een hele puzzel was om te bepalen wat de beste volgorde was van de vier taxiverhalen. Hoe ze van simpele miniplaatjes het optimale vertelritme probeerde te vinden voordat het ‘echte’ tekenwerk begon. Maar ook dat De Jongh niet graag auto’s tekent het en het daarom een minder gelukkige keuze is om, als locatie van een verhaal dat zich in een taxi afspeelt, Jakarta te hebben, met zijn bizar drukke verkeer.

Een slide uit de lezing van Aimée de Jongh over ‘Taxi!’

Uitgever Sigge Stegeman ‘Het stripverhaal in woord en beeld’
Dan weer naar To Art, waar Sigge Stegeman een lezing hield met als titel ‘Het stripverhaal in woord en beeld’. Sigge is, naast grafisch ontwerper, ook uitgever van beroep: de uitgaven van zijn Soul Food Comics staan bekend om hun hoge kwaliteit, zoals ook regelmatig op Striptip! te lezen valt. Voordien heeft hij overigens 12 jaar lang in de Arnhemse stripwinkel De Noorman gewerkt, kennis genoeg bij hem dus.

Stegeman begon zijn verhaal met een anekdote: de bekende grafisch ontwerper Max Kisman werd gevraagd of hij strips las, het antwoord was iet als “nee, daar ben ik een veel te luie lezer voor”. Een eye opener: misschien kost stripboeken lezen wel meer moeite dan het lezen van boeken zonder plaatjes! Het lezen van een stripboek, graphic novel, manga, hoe je het ook wil noemen, draait om cadans, leessnelheid. Ben je gewend om veel te lezen? Dan ga je vermoedelijk te snel door een stripboek heen! Een stripboek bevat immers tekst en beeld, maar er zit een synergie tussen deze twee. Ook het beeld moet gelezen worden.

Je zou kunnen zeggen dat een stripboek een boek met plaatjes is, maar een andere invalshoek is dat een stripboek een film op papier is (maar dan vooral de sleutelscènes). Als je een stripboek te snel leest plakken de dialogen aan elkaar en loop je het risico dat je geen band met de karakters opbouwt. Lees een stripboek eens langzaam, dan komt het tot leven! Aan de hand van de graphic novel Asterios Polyp van David Mazzucchelli liet Sigge vervolgens diverse voorbeelden zien van waar je allemaal op kunt letten bij het lezen.

Sigge Stegeman geeft uitleg aan de hand van een tekening

Neerlandicus Jeroen Dera  ‘Het leesgedrag van jongeren’
Jeroen Dera is als neerlandicus verbonden aan de Radboud Universiteit Nijmegen en de ArtEZHogeschool voor de Kunsten. Zijn academische onderwijs en onderzoek concentreren zich voornamelijk op taal- en cultuureducatie, met een bijzondere focus de theorie en praktijk van literatuuronderwijs. Aan ArtEZ verzorgt hij colleges literatuurgeschiedenis en -theorie voor studenten Creative Writing.

Stripmaker Roel Venderbosch ‘Het bouwen van een graphic novel’
Roel Venderbosch is zelfstandig grafisch ontwerper maar maakt ook strips en geeft er workshops in. Hij werkt een dag in de week bij Studio Funny Farm in Arnhem. Venderbosch nam ons mee in de totstandkoming van zijn graphic novel KSX. Hoe het tijdens zijn vervangende dienstplicht maken van een Boomerangkaart met een figuurtje erop leidde tot het figuurtje Koning Sex in zijn studententijd (of daaromtrent), dat vervolgens, jaren later, de hoofdpersoon van zijn boek werd.
Het figuurtje werd door Venderbosch gekoppeld aan een bedrijf, dat een productencatalogus uitbrengt met Koning Sex in de hoofdrol. De catalogus raakt lichaam, ziel en geest want bedrijven willen immers een gevoel, beleving, religie verkopen. Vervolgens sluipt het verhaal als het ware de catalogus binnen. Het hele proces van het boek kwam aan bod, van het uitwerken van ideeën tot het bepalen van de tekenstijl, tijdlijn, pagina-indeling. Venderbosch sloot af met het vertonen van een animatie op basis van zijn boek, waarbij hij gitaar speelde en ‘ Everybody’s Gotta Learn Sometimes’ ten gehore bracht.

Roel Venderbosch vertelt over inspiratie

Stripmarkt
Naast al deze boeiende lezingen over graphic novels en strips was er een stripmarkt ingericht, met onder de deelnemers (o.a.) de Arnhemse stripmakers Coco Ouwerkerk (Acception) en Emma Ringelding en Aimée de Jongh, Abe Borst, Esther van de Bund, Maaike Haan & Niek van Ooijen (Naasten), Soul Food Comics, Studio Hoekhuis, de BNO, en – verrassend genoeg – niet de lokale stripwinkel De Noorman, maar de Nijmeegse stripwinkel Senor Hernandez.

Voor herhaling vatbaar!
Een gevarieerd programma, een fraaie locatie, een gemêleerd en enthousiast publiek en een goede sfeer: naar onze mening is dit concept zeker voor herhaling vatbaar!