Amsterdam, augustus 1928: de favorieten voor het koningsnummer van de Olympische Spelen positioneren zich bij de start. De atleten proberen zo goed mogelijk weg te komen, om de concurrentie een stap voor te zijn. In deze one-shot van Nicolas Debon wordt een historische marathon schitterend in beeld gebracht.
Door Bastiaan van Esch
Voor menig hardloper is het al een doel op zich om de marathon ooit te volbrengen. De 42 kilometer en 195 meter afleggen tijdens een Olympische Spelen en een gouden plak verdienen is voor de professionele loper het hoogst haalbare. Meedoen is belangrijker dan winnen? Onzin.
Belevenis
Afgelopen juni liep ik de Halve Marathon van Zwolle. Dit was al een uitputtingsslag op zich, maar de beleving die je als renner ervaart tijdens zo’n evenement zorgt voor een euforisch gevoel. Mijn buurman heeft al meerdere marathons gelopen en blijft onverminderd enthousiast. Het publiek dat rijen dik langs de kant staat om elke renner aan te moedigen en het horen van je naam uit de kelen van wildvreemden is een bijzonder motiverende ervaring.
Olympisch Stadion
Ook in 1928 al werd speciaal voor de Spelen een stadion gebouwd. Niet zo groots als tegenwoordig, maar iconisch was het wel. Het is 5 augustus 1928 en het is de dag van de marathon, het koningsnummer van de Spelen. De tribunes staan vol toeschouwers en journalisten eisen de beste plekken op. De stadionspeaker warmt het publiek op met opzwepende teksten en kondigt de sterkste deelnemers aan. De weersomstandigheden zijn niet optimaal. Ja, de eerste helft wel, want de wind duwt de renners vooruit. Maar na het keerpunt zal alles anders zijn.
Met Franse ogen
Marathon is vanuit het Frans vertaald en het is daarom vrij logisch dat het Franse team in de aandacht staat. De atleten worden voorgesteld: Marcel Denis, Jean Gérault, Guillaume Tell en het ‘Arabiertje’ El Ouafi. Van de eerste drie wordt veel verwacht, maar de arbeider uit de Renaultfabriek wordt gezien als opvulling van het team. Het denigrerende toontje zegt genoeg.
Mentaal gevecht
Marathonlopers zijn tijdens de wedstrijd vooral met zichzelf bezig. Is mijn voorbereiding optimaal geweest? Hoe verlopen de eerste kilometers, kom je snel in een vertrouwd ritme en ga je niet te hard van start, met als gevolg dat je op het einde bijna niet meer vooruit komt. Naast je team moet je ook de concurrentie in de gaten houden. Je mag ze niet uit het oog verliezen en tegelijkertijd moet je fysieke pijntjes negeren.
Nostalgie
Het startschot heeft al even geleden geklonken. Het gejuich van het uitzinnige publiek in en bij het stadion horen de deelnemers al niet meer. De speaker vertelt nog maar eens over het leed dat de deelnemende landen elkaar hebben aangedaan tijdens de Grote Oorlog (later omgedoopt tot Eerste Wereldoorlog). De Olympische Spelen dragen bij aan wederzijds respect en zorgen voor verbinding en harmonie. De route leidt de atleten de stad uit, langs iconische trams en door brede straten rennen ze de polder in. De wind is de grootste tegenstander en wacht daar in alle rust op zijn prooi: de atleten.
De outsider
‘Je bent zo goed als je laatste wedstrijd’. Deze uitspraak past uitstekend bij atletiekwedstrijden en marathons. De favorieten zijn bij de entree in het stadion aangekondigd en luid bejubeld. Niet voor niets werd er denigrerend gesproken over ‘het Arabiertje’. El Ouafi loopt samen op met een teamgenoot. Ze nemen elkaar op sleeptouw en blijven communiceren. De kilometers rijgen ze aaneen, maar dan blijft een reactie achterwege. Het is nu ieder voor zich. Het mentale gevecht wordt nu een slag op het scherpst van de snede. Wie haakt er aan en wie trekt er aan het langste eind? 
Nicolas Debon
Nicolas Debon (1968) is begonnen als illustrator van jeugdboeken. Hij won onder meer de Hornbook Award. Zijn tekenwerk is fijngevoelig en dat zie je ook terug in Marathon. Je hebt de poster van de Olympische Spelen van 1928 vast weleens voorbij zien komen. Het boek lijkt hierop geïnspireerd te zijn. Debon heeft enkel de kleuren rood en blauw gebruikt en het werkt in mijn ogen erg goed om zo de juiste sfeer en tijdgeest te vangen.
Musthave voor iedere hardloper!
Marathon spreekt enorm tot de verbeelding. De eerste keer dat ik het boek las was er te veel ruis om mij heen. Ik kon me onvoldoende inleven in het verhaal. Ik had bovendien nog niet eerder deelgenomen aan een groots opgezet hardloop evenement. Ik had niet het rijen dikke publiek voor ogen. Dit is nu allemaal anders. Door het boek opnieuw te lezen ná mijn eigen deelname aan een grote hardloopwedstrijd, bezorgt het verhaal mij nu een veel intensere leeservaring. Je hoort het publiek, je voelt de wind en de adrenaline giert opnieuw door je lijf. Dit boek is een aanrader voor iedere hardloper!
Marathon
Scenario en tekeningen: Nicolas Debon
Uitgeverij: Scratch
Vertaling: Dieter van Tilburgh
124 pagina’s / hardcover / € 24,95
Ren snel naar de winkel of bestel dit boek online:
