In De buit volgen we de man die met zijn bezeten blik voorop dit boek staat: Aristide Saccard. In 1852 komt hij met zijn vrouw en zoon aan in Parijs. Het maakt hem niet uit hoe, maar hij wil stinkend rijk worden en dan is Parijs “l’endroit òu il faut être” (the place to be) natuurlijk!
Door Martijn Douma
Via zijn broer, een invloedrijke advocaat, krijgt hij een baantje als assistent-wegenopzichter in het stadhuis. Dit speelt hem prima in de kaart, want zodoende kan hij de plannen van de fameuze architect Hausman inzien. Hausman moet Parijs omvormen van een ouderwets rattenhol naar een schitterende, moderne stad. En daarvoor moesten hele wijken worden gesloopt.
Partner in crime
Saccard snort een partner in crime op en samen weten ze pandjes op te kopen die op locaties staan waarop Hausman zijn magie wil loslaten. Door her en der wat steekpenningen uit te delen en een goed woordje te doen, weten Saccard en zijn kompaan vervolgens de hoofdprijs voor de pandjes te vangen.
De sociale ladder beklimmen
Naast zijn duistere praktijken, waarmee hij zijn zakken vult, werkt Aristide keihard en verdient het respect van velen. Wanneer zijn vrouw Angèle ziek wordt en vervolgens overlijdt weet hij op slinkse wijze deze nare situatie om te buigen in zijn eigen voordeel. Want nu weet hij een jonge, rijke vrouw genaamd Renée te strikken – al lijkt “in zijn web te lokken” hier meer van toepassing. Het gezinnetje klimt snel op in de upper class en organiseert goedbezochte maar zeer beschaafde feestjes.
Verveelde echtgenote
Renée probeert haar stiefzoon Maxime op te voeden en vermaakt zich verder met winkelen in chique boetieks. Maar de verveling slaat toe. Ze wil wel eens weten wat zich allemaal afspeelt tijdens de minder beschaafde feestjes van de haute société. En dus vraagt ze haar Maxime, die regelmatig de bloemetjes buiten zet in de Parijse scene, of hij haar mee op pad wil nemen. Daar komt nog eens bij dat ze romantische gevoelens voor hem heeft ontwikkeld.
Geen scrupules
Aristide blinkt steeds meer uit in zijn vuile gedrag: het maakt hem niet uit hóe, áls hij maar stinkend rijk wordt. Dat kan dus ten koste van jan en alleman gaan: scrupules kent hij niet. Steeds duidelijker wordt dat zelfs zijn eigen gezin daarbij niet gespaard zal blijven. Het slot van het verhaal zal dan ook niet echt als een verrassing komen…
Weinig verheffend gedrag
Wat je hier te zien en te lezen krijgt is een inkijkje in de hogere, welgestelde kringen van het Parijs van halverwege de 19e eeuw. De misstanden die er destijds heersten komen voorbij, maar ook de weinig verheffende gedragingen binnen deze kringen. Niemand lijkt vies van een feestje, van schuinsmarcheren, zelfverrijking of van het toeknijpen van een oogje om een vriend te helpen.
Fijne leeservaring
Deze verstripping van het boek van Émile Zola, op scenario van Cédric Simon en Éric Stalner, biedt een fijne leeservaring. Als je Zola’s oorspronkelijke werk hebt gelezen ga je ongetwijfeld zaken missen. Maar een verstripping kan natuurlijk nooit volledig dezelfde leeservaring bieden als het origineel. Het is immers geen kopie maar een interpretatie van het werk van een ander. En deze interpretatie mag er zijn: het is boeiend om te zien hoe Aristide Saccard naar zijn doel toewerkt. Je wordt meegezogen in de haute société van het Parijs van de jaren 1850.
Geweldig getekend
Éric Stalner staat bekend om zijn fraaie tekeningen. Die laat hij hier natuurlijk ook weer zien. In zijn eigen strakke, realistische stijl en met kleuren passend bij de tijd, zet hij het Parijs van toen geweldig neer. Mensen tekenen kan Stalner trouwens ook goed: zijn gezichtsuitdrukkingen, met veel oog voor detail, springen eruit.
Scenario: Cédric Simon en Éric Stalner
Tekeningen en inkleuring: Éric Stalner
Vertaling: Dieter Van Tilburgh
Uitgeverij: Daedalus
127 pagina’s / hardcover / € 25,50 / ISBN 9789463941112
