De verboden haven verschijnt en verdwijnt in de mist, maar bijna niemand krijgt hem te zien. Áls iemand die haven al bereikt, keert hij niet meer terug om ons erover te vertellen. Jij bepaalt namelijk niet of je naar die haven gaat, de haven kiest jou uit!
Door Martijn Douma
In het jaar des Heren 1807 vindt William Roberts, eerste officier en waarnemend kapitein op de HMS Explorer, een jongen op een strand vlakbij Siam. De ‘vondeling’ van een jaar of 15 spreekt Engels als een native speaker, maar het enige wat hij zich kan herinneren is dat hij Abel heet. Roberts neemt hem mee op zijn schip, dat terugvaart naar Plymouth. Abel blijkt een reuze aanwinst te zijn voor de bemanning: hij werkt niet alleen hard, maar weet ook de harten van de stoere zeebonken aan boord voor zich te winnen. Door onder andere zijn optimisme, harde werken en fabuleuze vioolspel. Hij heeft duidelijk iets speciaals over zich.
Verdwenen
Vlak daarvoor had de bemanning van de Explorer het nodige meegemaakt: onder leiding van de onaantastbare en zeer geliefde kapitein Stevenson werd een Frans schip veroverd. Vervolgens verdween Stevenson spoorloos, mèt de buitgemaakte Franse schatkist. Dit tot verbijstering, gevolgd door woede, van iedereen die hem kende. Eerste officier Roberts nam noodgedwongen Stevensons plek in als kapitein voor de lange terugreis.
De Albatross Inn
Eenmaal terug in thuishaven Plymouth gaat hij, samen met Abel, het slechte nieuws aan Stevensons drie dochters vertellen. Zij runnen net buiten de stad de herberg Albatross Inn. De kans dat ze het hoofd boven water zullen kunnen houden zonder hun vader is nihil. Helemaal omdat er geen erfenis is en hun vaders reputatie naar de gallemiezen is. Roberts heeft een oogje op de oudste van de zussen, maar zij geeft geen krimp om zijn avances. Bij gebrek aan een dak boven zijn hoofd trekt Abel bij de meiden in, om ze te helpen. Hij pijnigt zijn hersenen om erachter te komen wie hij is, maar het mag allemaal niet baten.
Rebecca
Niet lang daarna ontmoet Abel Rebecca, de uitbaatster van het bordeel Pillar to Post. Hij heeft een bijzondere klik met haar, al was het alleen al omdat ze allebei kunnen zien wat verder niemand anders kan zien: de Verboden Haven… Ze brengen veel tijd samen door, waarbij hij haar voorleest – vooral poëzie kan haar goedkeuring wegdragen.
De bordeelhoudster en de kapitein
Rebecca heeft iets onbestemds over zich, ze heeft in haar verleden het nodige meegemaakt en lijkt net zo hard op zoek naar haar eigen bestemming. Ze komt zelden in de buitenlucht. Haar hart heeft ze verloren aan vaste klant Nathan, die kapitein is van de Last Chance. Hij zoekt haar altijd op als hij weer terug in Plymouth is. Maar hij heeft zijn hart verknocht aan de zee. Als het leven een andere wending had genomen, waren ze misschien voor altijd samen geweest.
Alles moet opgehelderd
Abels zoektocht naar wie hij is verloopt moeizaam. Maar wanneer hij op de Last Chance belandt, stevent hij, samen met het schip en diens kapitein Nathan, af op de onthutsende waarheid. Kan hij de roep van de Verboden Haven weerstaan?
Potloodschetsen
De tekeningen in dit boek zijn niet ingekleurd en vermoedelijk ‘slechts’ met potlood gemaakt. Geen geïnkte lijnen dus, maar platen die veel weghebben van potloodschetsen. Maar wel heel goede schetsen: tekenaar Stefano Turconi (Castellanza, 1974) weet op kundige wijze mensen, schepen en andere zaken aan het papier toe te vertrouwen. Zijn tekenstijl is behoorlijk toegankelijk, in de traditie van de beste tekenfilms. Dat is geen wonder want Turconi heeft in Italië voor onder andere Topolino (Mickey Mouse) getekend en is dus door en door bekend met het (Italiaanse) Disney-universum. De link met een storyboard van een animatiefilm is snel gelegd.
Verkeerde been
Dat kan de ‘serieuze’ striplezer in eerste instantie op het verkeerde been zetten: hebben we hier te maken met een strip voor jonge lezers of young adults? Laat me dit ophelderen: het verhaal is wel degelijk op volwassenen toegespitst. Zie bijvoorbeeld de prominente aanwezigheid van de hoerenmadam en de dingen die zoal in de dialogen voorbij komen.
Poëtisch
Scenariste Teresa Radice (Milaan, 1975), getrouwd met de tekenaar, heeft hier een geweldig, sfeervol en meeslepend verhaal neergezet. Van begin af aan heb je een vage notie van waar het naartoe zal gaan, de Verboden Haven lonkt immers in de verte! Maar de reis naar dat einde is prachtig. Het merendeel van het verhaal is vanuit Abels oogpunt verteld, maar er wordt regelmatig naar andere personages geswitcht. Verhalen worden opgedist, poëzie wordt voorgedragen, zeemansliederen worden gezongen en er moet hard gewerkt worden aan boord. De schrijfster speelt met gevoelens, van liefde en dood, en doet dat op poëtische wijze.
Aan het eind weet Radice alle losse eindjes netjes bij elkaar te brengen en er een dikke knoop in te leggen. Een knoop die ik in mijn maag voelde, want het slot kwam wel even binnen. Prachtig! Het jaar is nog niet voorbij, maar dit is mijn favoriete graphic novel van 2022.
De verboden haven – een grafische opera in vier bedrijven
Tekst: Teresa Radice
Tekeningen: Stefano Turconi
Vertaling en productie: Erik van Helvoort en Ben Kamphuis
Uitgeverij: Hum!
304 pagina’s / hardcover met leeslint / € 29,95 / ISBN 9789491593932
