We knallen hem er maar gewoon in: de eerste integrale uitgave van ‘De omzwervingen van Steven Severijn’ is van een wonderlijke schoonheid. Ik vertel je uiteraard met plezier waarom ik zo enthousiast ben, maar zet het boek alvast in je winkelmandje. Je doet er vooral jezelf een groot plezier mee.
Door Bastiaan van Esch
Enige stripreeks van Follet
De tekenaar van De omzwervingen van Steven Severijn heeft slechts één stripreeks achter zijn naam staan. De kwalificatie ‘kwaliteit boven kwantiteit’ paste René Follet (1931-2020) als een jas.
Uitgeverij Arboris heeft de eerste van in totaal drie integrale uitvoeringen op fraaie wijze uitgegeven. De avonturen van de jonge globetrotter worden zoals gebruikelijk voorafgegaan door een zeer uitgebreid dossier, met name over het werk van René Follet. Niet iedere lezer zal bekend zijn met zijn vakmanschap. Beter laat dan nooit zullen we maar zeggen. Naast het dossier zijn de eerste drie van in totaal negen verhalen opgenomen, namelijk: ‘Het vertrek’, ‘Onraad in China’ en ‘De gordel van smaragd’.
Waardering vooral onder vakgenoten
De in 2020 overleden illustrator is bij leven vooral gewaardeerd onder zijn vakgenoten. Dat hij deze waardering niet ontving bij het grote publiek heeft verschillende oorzaken. Zijn tekenstijl was niet de stijl die past bij een striptekenaar. Hoezeer hij zijn best ook deed, hij kwam niet los van zijn ‘barokke’ manier van tekenen. Elke prent moet zeggingskracht hebben, moet op zichzelf kunnen staan.
In zijn hart voelde René Follet zich namelijk meer illustrator, dan striptekenaar. Dit gegeven heeft de creatieve vakman duidelijk terug laten keren in zijn werk voor de verhalen over de Hollandse Steven Severijn. Follet krijgt postuum alsnog de aandacht voor zijn werk als illustrator én striptekenaar, ook al heeft hij nooit het grote publiek voor zich weten te winnen. Hij tekende ook voor Eppo en Kuifje, heeft aan veel strips een bijdrage geleverd, maar helaas niet altijd met even veel succes.
Perfect in balans
Het valt mij op hoe uitgebalanceerd de tekeningen in elkaar zitten. In de omzwervingen die Steven over land en over zee maakt zijn de culturele verschillen goed uitgewerkt. Elke nieuwe omgeving raakt de juiste snaar. De straten in Le Havre, de binnenlanden van Afrika, de Chinese steden en de huizen in Batavia zijn allemaal even overtuigend. Hij gebruikt frisse perspectieven en daardoor leest en kijkt Steven Severijn bijna als een film. Er zit vaart de tekeningen, er zijn geen statische weergaves, maar volop actie en dynamiek.
Daarbij heeft Follet ook goed gekeken naar de klederdracht per cultuur. Het is gedetailleerd en nauwkeurig, ook al gaat het soms om meerdere mensen per tekening, er is oog voor elk afzonderlijk persoon. Daarnaast zijn de emoties op de gezichten zo subtiel op het papier getekend dat het neigt naar perfectie.
Publicatie in zwart-wit
Bij veel stripverhalen kunnen tekeningen een boost krijgen door bij de inkleuring het resultaat naar een hoger plan te tillen. Bij Steven Severijn is ervoor gekozen om de verhalen in zwart-wit uit te geven. Een bewuste keuze, want de oorspronkelijke inkleuring ging nergens over. Follet zei er zelf over dat de inkleuring te zwaar en te scherp was. De inkleuring was nodig, omdat de verhalen gepubliceerd werden in het weekblad Eppo, waarbij de eerste drie albums verschenen tussen 1979-1981.
Arboris heeft voor deze integrale uitvoeringen de pagina’s opnieuw gescand. Daarbij valt voor de oplettende kijker op dat in tegenstelling tot ‘Het vertrek’ en ‘De gordel van smaragd’ het tweede verhaal ‘Onraad in China’, qua drukkwaliteit wat tegenvalt.
Het vertrek
Het is de hoogste tijd om te vertellen wat Steven Severijn allemaal beleefd heeft. De jonge Nederlandse Steven gaat met zijn moeder en zusjes emigreren naar Amerika. Per passagiersschip vaart de familie via Le Havre naar hun nieuwe vaderland. Steven is voor de duvel niet bang. Hij is geïnteresseerd en nieuwsgierig en raakt in gesprek met meneer Smid, een van de bemanningsleden.
Onfortuinlijk ongeval
Omdat het nog wel een paar uur duurt voordat het schip de haven weer zal verlaten, mag de jongen uiteindelijk van meneer Smid een boodschap doen in de naastgelegen straten. Maar Steven is zo gehaast dat hij een auto over het hoofd ziet en geschept wordt door een vooraanstaande familie. Zij zijn in hun peperdure auto op weg zijn naar het schip om aan boort te gaan. Omdat het schip bijna vertrekt wordt de zaak met een fooi afgedaan en ze vervolgen hun weg.
Steven onvindbaar
Op het schip weet niemand waar Steven is. Het schip vertrekt zonder de gewonde avonturier in spé. Aan boort wordt wanhopig naar hem gezocht, maar hij wordt uiteraard niet gevonden. Meneer Smid kiest eieren voor zijn geld en hij is bang om zijn baan te verliezen en houdt zijn mond.
En hier beginnen Stevens omzwervingen. Hij doet verwoede pogingen om op een schip naar Amerika te geraken. En in het eerste verhaal gebeurt er veel. Scenarist Yvan Delporte laat Steven van de ene in de andere noodsituatie verzeild raken. Hij is keer op keer aangewezen op (onbetrouwbare) volwassenen en hij moet zich hier telkens weer uit zien te redden.
Onraad in China
In het tweede verhaal is er duidelijk sprake van een nieuwe scenarist. Jacques Stoquart neemt het stokje over. Het verhaal belandt in een wat rustiger vaarwater, al gebeurt er nog steeds genoeg, het leest veel prettiger. Steven reist mee met Jack Hopkins, een journalist van de Boston Herald, die de weduwe van de keizer wil interviewen. De sekte van de ‘lange messen’ wil hier op sluwe wijze een stokje voor steken. Wonder boven wonder ontkomen ze aan de vlijmscherpe ijzers en vervolgen ze hun weg naar Batavia.
De gordel van smaragd
Het derde en laatste verhaal brengt Steven naar Batavia (Jakarta). Samen met Hopkins komen ze aan in de Nederlandse kolonie. Volgens de Amerikaanse journalist is deze omgeving perfect voor de Hollandse jongen, want hij is praktisch in eigen land. Steven denkt daar echter geheel anders over. Hij móet en zal naar Amerika. Vlak na aankomst komt de wereldreiziger er toch weer alleen voor te staan en belandt al snel weer in de problemen.
In deze havenstad loopt hij meneer Schlamm tegen het lijf. Deze criminele kapitein wilde Steven in het eerste verhaal als slaaf verkopen in Afrika. De kapitein ving de wanhopige Steven als eerste op in de haven van Le Havre, waar het schip met zijn moeder en zusjes aan boord aan de horizon verdween. Schlamm kon hem er wel naar toe brengen, maar hij had duidelijk andere plannen met deze knaap. En nu heeft Steven nog een appeltje met hem te schillen…
Eindoordeel
Wat heb ik genoten van dit boek. Het uiterlijk is van een hoge kwaliteit, want het is een prachtige hardcover. De groene omslag met het lichtgewicht papier voelt in alles goed aan. De keuze voor zwart wit is bovendien een lust voor het oog. De verhalen spelen zich af in lang vervlogen tijden en maakt het een tijdloze stripreeks. Het is elke euro meer dan waard.
De omzwervingen van Steven Severijn 1: Het vertrek
Scenario: Yvan Delporte & Jacques Stoquart
Tekeningen: René Follet
Uitgeverij: Arboris
208 pagina’s / €34,95 / hardcover
Haal dit boek bij je favoriete winkel of bestel direct online:
